Rolstress...Wat houdt dat nou weer in?
Rolstress ontstaat door rolonduidelijkheid, dus als je te maken hebt met verschillende verwachtingen over het invullen van een bepaalde rol of functie. Wat zijn nou precies je bevoegdheden en taken? Vooral in beroepen waar veel met mensen wordt gewerkt komt rolstress voor. Rolstress is één van de oorzaken van work-life stress.
Rolstress kent een drietal vormen:
- Wanneer je onvoldoende informatie hebt om je functie te vervullen en je die informatie wel nodig hebt om je werk goed te kunnen uitvoeren. Het kan zijn dat er bepaalde bedrijfsinformatie niet is gedeeld of gecommuniceerd. Dit wordt met een moeilijk woord rol ambiguïteit genoemd.
- Wanneer je een rol moet vervullen die niet past bij je eigen normen en waarden of wanneer je meerdere rollen moet vervullen die in strijd zijn met elkaar. Op werkgebied zie je dit bijna altijd als er veranderingen komen in cultuur of structuur van de organisatie. Dit veroorzaakt vaak stress, verwarring en soms zelfs psychische problemen. Denk ook aan een andere functie krijgen, een nieuwe baas, een promotie of een eerste baan. Deze vorm van rolstress wordt rolconflict genoemd.
- Wanneer je het gevoel hebt dat je onvoldoende vaardigheden en/of competenties hebt om je taken uit te kunnen voeren en/of wanneer er teveel werk is wat binnen een bepaald tijdsbestek gedaan moet worden. Dit valt onder de noemer rol overbelasting.
De bovenstaande vormen van rolstress op het werk kun je op een creatieve manier ook vertalen naar de rolstress in je privésituatie.
Er kan dus in beide omgevingen stress ontstaan door rolonduidelijkheid!
Voor onderstaande gevolgen van rolstress geldt natuurlijk precies hetzelfde.
Probeer je bewust te worden van de oorzaken van jouw stressgevoelens en pak ze aan. Dit om de negatieve invloed van privé op werk of van werk op privé te voorkomen of in ieder geval te beperken!!
Wat kunnen de gevolgen zijn van rolstress?
- Het kan een negatief effect hebben op de onderlinge relatie tussen jou en je collega's en/of tussen jou en je leidinggevende en het kan spanning tussen jullie veroorzaken.
- Je kan ontevreden worden over je werksituatie en mogelijk verlaat je hierdoor zelfs de organisatie.
- Wanneer je betrokken en loyaal bent èn daarbij een hoog verantwoordelijkheidsgevoel hebt èn het voor iedereen ook nog zo goed mogelijk wil doen èn de stress en spanning blijven toenemen, dan liggen totale uitputting en burn-out op de loer!
Wat kun jij concreet doen om je rolstress te verlagen?
Hiervoor is het op de eerste plaats belangrijk om te inventariseren welke vormen van rolstress bij jou spelen. Zie hiervoor het overzicht bovenaan deze pagina.
OEFENING
Maak een overzicht voor jezelf. Neem bijvoorbeeld een groot papier of een lege pagina in Word en verdeel deze in werk en privé. Ga in gedachten na of er sprake is van rol ambiguïteit, rolconflict en/of rol overbelasting in beide gebieden. Zo ja, beschrijf jouw ervaring bij voorkeur aan de hand van één of meerdere voorbeelden. Je krijgt zo maximaal zes beschrijvingen. Succes!
