Overarousal is funest voor je concentratie en je focus!
Er is een plaats in je hersenen, soms aangeduid als (een moeilijk Engels woord) het Paleomammalian Brain, dat reageert op gebeurtenissen in je omgeving die emoties oproepen.
Deze hersengebieden worden het Limbisch systeem genoemd en dat creëert lichamelijke reacties als blijdschap, verdriet, angst, versnelde hartslag, stress, enz.
Het Limbisch systeem staat in contact met het meest primitieve deel van je hersenen èn met het hoogste, bovenste gedeelte van je hersenen (cortex). En er is sprake van wisselwerking, niet van eenrichtingsverkeer!
Wat houdt die wisselwerking in?
Verhoogde alertheid, scherpte ('arousal') kan leiden tot een toename van positieve maar natuurlijk ook van negatieve emoties, zoals bijvoorbeeld angst of agressie.
En omgekeerd kan een toename van emoties, bijvoorbeeld angst, leiden tot een hogere corticale activiteit (dat wil zeggen van de hersenschors), waardoor je opeens in staat bent snel tot een bepaalde actie over te gaan om bijvoorbeeld je angst te verminderen.
Een optimale scherpte, arousal, kan ervoor zorgen dat je in een zogenaamde 'flow' komt waarin je optimaal kan presteren en functioneren.
Maar een te hoge corticale activiteit, door bijvoorbeeld angst, kan ook leiden tot een overactiviteit van het meest primitieve deel van je hersenen waar ook de zogenaamde 'startmotor' zich bevindt en waar je ademhaling, bloeddruk, slaap- en waakritme en lichaamstemperatuur worden geregeld en ook je motorische functies.
Je krijgt dan de situatie die ook wel 'overarousal' wordt genoemd: je kan je nergens meer op concentreren, je kunt je niet meer focussen, omdat opeens alles belangrijk lijkt te zijn geworden.
Je kan hierbij denken aan erg opzien tegen een presentatie, tentamen-/examenspanning en vliegangst.
Wat ontstaat er dan in je brein?
Precies: chaos!
Je raakt in paniek, omdat je je gedachten nergens meer specifiek op kunt richten.
Het gevolg is dat je gaat piekeren, dus nog meer zorgen, nog meer spanning, nog meer angst voor falen.
Dit draagt niet bij aan een ontspannen en beheerst gevoel in je lichaam en geest!
Wat te doen als er al sprake is van 'overarousal'?
Een goede tip: Ga niet je tekst of leerstof vlug vlug doorlezen of ga niet het hele vliegtuig langs met je ogen. Hou het klein, neem de tijd om eerst even tot rust te komen en pas daarvoor bewust buikademhaling toe, denk aan iets leuks, relativeer! Na een poosje zal je merken dat je weer grip hebt op je aandacht.
OEFENING
Probeer bij situaties die veel emotie oproepen en bij 'overarousal' je aandacht naar je lichaam te brengen. Ga bijvoorbeeld een rustige buikademhaling creëren en blijf daar een aantal minuten op gefocust. Daarna kun je proberen je aandacht weer te verleggen. Lukt het nog niet? Dan gewoon nog langer de tijd nemen en gericht blijven op je ademhaling. Zorg dat deze "laag" zit, naar je onderbuik toe. Dit zorgt automatisch voor minder spanning. Succes!